Ciężki uszczerbek na zdrowiu przy przestępstwie art. 156 k.k.

Zgodnie z art. 156 Kodeksu Karnego:

1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci:

a) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,

b) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

• 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
• 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Na wstępie należy wskazać, iż przestępstwo spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu jest przestępstwem skutkowym, co oznacza, że dla zaistnienia tego przestępstwa istotne jest zaistnienie skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Ważne jest rzeczywiste, realne wystąpienie skutków. Znajduje to potwierdzenie w wyroku Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 stycznia 2004 r. w sprawie o sygn. akt AKa 297/03 zgodnie, z którym „Występek z art. 156 § 1 KK to przestępstwo materialne, a to oznacza, że dla wyczerpania jego znamion niezbędne jest realne wystąpienie opisanych tam skutków, a nie tylko hipotetyczna i – co należy podkreślić – niepewna możliwość ich wystąpienia”.

bezpłatna konsultacja prawna

Aby można było mówić o dopuszczeniu się przez lekarza przestępstwa ciężkiego uszczerbku na zdrowiu muszą zaistnieć łącznie 3 przesłanki:

• Przestępne zachowanie sprawcy – lekarza, w postaci działania lub zaniechania, np. nie zlecenie odpowiednich badań wzroku.
• Skutek tego zachowania, tj. ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci określonej w art. 156 KK, np. utrata wzroku.
• Adekwatny związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem lekarza a skutkiem (ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu), np. zbyt późne wykrycie choroby nowotworowej, na skutek nie przeprowadzenia badań. W wyniku tego zaniechania pacjent utracił wzrok.

Ciężki uszczerbek na zdrowiu

Art. 156 § 1 KK wprost wskazuje na czym może polegać ciężki uszczerbek na zdrowiu, a więc:

• pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,
• innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała,

zadzwoń teraz

Pozbawienia człowiek wzroku

Pozbawienie człowieka wzroku odnoszone jest do zdolności widzenia, czyli do zmysłu jakim jest wzrok. Utrata widzenia może być postrzegana według dwóch kryteriów:

• anatomicznego – fizyczna utrata gałki ocznej
• funkcjonalnego – uszkodzenie nerwów wzrokowych

Pozbawienie człowieka słuchu

Pozbawienie człowieka słuchu odnoszone jest do zdolności słyszenia, czyli do zmysłu jakim jest słuch. Aby można było mówić o spowodowaniu ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci pozbawienia człowieka słychu konieczne jest stwierdzenie jego utraty.

Pozbawienie człowieka mowy

Pozbawienie człowieka mowy odnoszone jest to zdolności komunikowania się z otoczeniem za pomocą komunikacji werbalnej, czyli wypowiadania, artykułowania wyrazów i zdań. Ten rodzaj uszczerbku na zdrowiu musi być istotny w takim stopniu, który uniemożliwia odbiorcy zrozumienie wypowiedzi danej osoby. Należy zaznaczyć, iż nie musi mieć postaci całkowitej niemowy.

Pozbawienie człowieka zdolności płodzenia

W przypadku ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci pozbawienie człowieka zdolności płodzenia inna konfiguracja uszczerbku występuje u mężczyzn a inna u kobiet. Tradycyjnie doktryna przyjmuje, iż uszczerbek dotyczy :

• utraty możliwości udziału w obcowaniu płciowym nakierowanym na poczęcie dziecka
• brak możliwości przekazania materiału genetycznego w drodze obcowania płciowego mimo istnienia fizycznej możliwości udziału w fizycznym pożyciu płciowym

Inne ciężkie kalectwo

W doktrynie przyjmuje się, że dotyczy to utraty jednego z organów parzystych (np. jednej gałki ocznej, jednej nerki) albo częściowa utratę możliwości funkcjonowania wzroku, słuchu, mowy, możliwości płodzenia. Na takim stanowisku stoi polskie orzecznictwo, czemu dało wyraz m.in. w wyroku Sadu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 lutego 2002 r., w sprawie o sygn. akt II AKa 18/02: „Zniesienie czynności jednego oka jest niewątpliwie „innym ciężkim kalectwem” w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 KK. Takiej ocenie prawnej nie sprzeciwia się fakt, iż oczy należą do narządów parzystych ważnych dla funkcjonowania człowieka. Utrata jednego z tych narządów jest równoznaczna z bardzo znacznym ograniczeniem funkcjonowania tego receptora”.

Powodowanie ciężkiej choroby nieuleczalnej albo ciężkiej choroby długotrwałej

Choroba nieuleczalna oceniania jest relatywnie na moment oceny danego schorzenia lub czas orzekania o nim. Ważną kwestią jest to, iż późniejsze powstanie metody leczniczej nie powoduje zmiany kwalifikacji prawnej zdarzenia.

Ciężka choroba długotrwała, oceniana jest na podstawie kryterium czasowego, które nie jest jednak sprecyzowane. Zatem można przyjąć, iż jest to kryterium nieostre oraz oceniane w każdym indywidualnym przypadku. W doktrynie przyjmuje się, iż w tym przypadku o długotrwałości można mówić, jeśli okres choroby twa nie krócej niż 3 miesiące.

Powodowanie choroby realnie zagrażającej życiu

Przez chorobę realnie zarażającej życiu, rozumie się taką, która realnie, rzeczywiście prowadzi do sytuacji, w której w każdej chwili może nastąpić śmierć chorego. Na takim stanowisku stanął również Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 21 kwietnia 2005 r. w sprawie o sygn. akt IV KO 19/05 „Choroba realnie zagrażająca życiu, to takie następstwo obrażeń ciała czy rozstroju zdrowia, które nawet w wypadku szybkiego i intensywnego postępowania leczniczego z reguły i w każdej chwili prowadzić może do śmierci.”

Powodowanie trwałej choroby psychicznej

Choroba psychiczna rozumiana jest jako zaburzenie natury psychicznej, które powodują utratę zdolności do realnej oceny rzeczywistego stanu rzeczy. Mogą im towarzyszyć omamy, zaburzenia emocjonalne lub świadomościowe itp.

Cecha trwałości oceniana jest w momencie orzekania o chorobie. Nie są natomiast brane pod uwagę hipotetyczne skutki chory na przyszłość, ponieważ mogą one wcale nie wystąpić.

Powodowanie całkowitej lub znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie

Na wstępie należy podkreślić, iż Kodeks Karny mówi, iż niezdolność do pracy polega na niezdolności do pracy w zawodzie a nie pracy w ogóle.

Dla istnienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci całkowitej lub znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie, wystarczy, że spowodowanie choroby jest jedną z przyczyn niezdolności – nie musi być wyłączną przyczyną.

Powodowanie trwałego istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała

Ten rodzaj ciężkiego uszczerbku na zdrowiu ma charakter anatomiczno – estetyczny. Polega on na spowodowaniu zmian ciała, które odbiegają w sposób istotny od typowych kształtów autonomicznych. Zatem skutek ma również charakter oceny.

Podsumowując należy wskazać, iż ciężki uszczerbek na zdrowiu może polegać na pozbawieniu człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, innym ciężkim kalectwie, ciężkiej chorobie nieuleczalnej lub długotrwałej, chorobie realnie zagrażającej życiu, trwałej chorobie psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałym, istotnym zeszpeceniu lub zniekształceniu ciała. Nie zależnie od tego jaką będzie miał postać musi być oceniany w każdym przypadku indywidualnie, stosownie do okoliczności sprawy. Natomiast, aby lekarz poniósł odpowiedzialność muszą zostać łącznie spełnione przesłanki przestępnego działania lekarza – sprawcy, skutek w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz musi zaistnieć adekwatny związek przyczynowy pomiędzy działaniem lekarza a ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu.

Gdzie szukać pomocy?

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej zawodowego pełnomocnika procesowego skontaktuj się z nami. Dys­ponu­jemy doświadczeniem potrzeb­nym do zrozu­mienia skom­p­likowanych zagad­nień medy­cznych. Mamy wieloletnie doświadczenie w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, w tym zwłaszcza związanych z błędami medycznymi. Możemy Ci pomóc uzyskać należne Tobie świadczenia. Wystarczy jeden telefon, aby bezpłatnie skonsultować Twoją historię i ocenić jak możemy Ci pomóc. Nie wahaj się, znamy się na tym. Zadzwoń teraz, a nasi specjaliści otoczą Ciebie i Twoją rodzinę opieką.

bezpłatna porada