Pacjent ma prawo wiedzieć. Obowiązek informacyjny lekarza

Pacjent posiada szereg praw, z którymi są skorelowane obowiązki lekarza. Jednym z nich jest obowiązek udzielenia pacjentowi informacji o jego stanie zdrowia. Pacjent ma prawo wiedzieć wszystko na temat swojego stanu zdrowia, natomiast lekarz ma obowiązek udzielić pacjentowi wszystkich informacji dotyczących sposobu leczenia, przepisywanych leków i planowanych zabiegów.

Nienależyte wykonanie obowiązku informacyjnego przez lekarza albo zaniechanie poinformowania pacjenta o stanie jego zdrowia w przypadku, gdy konieczne jest wyrażenie przez niego zgody na zabieg medyczny jest naruszeniem prawa pacjenta. Wynikającego z art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2013 r. sygn. IV CSK 431/12).

bezpłatna pkonsultacja prawna

Następstwa wyrażenia zgody na zabieg

Wyrażenie przez pacjenta zgody na zabieg powoduje, że przejmuje on na siebie ryzyko medyczne. Dotyczy ono ewentualnych powikłań pooperacyjnych, których wystąpienie jest możliwe mimo prawidłowego postępowania lekarza i personelu medycznego obecnego przy wykonywaniu zabiegu. Wyrażenie zgody na zabieg w sytuacji, gdy pacjent nie posiada informacji o możliwych następstwach, a na dodatek z winy lekarza, który nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku wywołuje takie same skutki, jak wyrażenie zgody na zabieg w przypadku, gdy pacjent został odpowiednio poinformowany. Niemniej istnieje możliwość rekompensaty krzywdy, o czym w dalszej części artykułu.

Z jednej strony, wyrażenie zgody na zabieg powoduje, że pacjent nie może skutecznie dochodzić naprawienia szkody na osobie spowodowanej zwykłym powikłaniem pooperacyjnym. Z drugiej zaś, lekarz musi wykazać, że uszczerbek na zdrowiu jest następstwem właśnie takiego powikłania, za które nie ponosi żadnej winy. Należy podkreślić, że granice ryzyka medycznego nie obejmują powikłań pooperacyjnych, które są następstwem niedostatecznej zręczności lekarza wykonującego zabieg, albo jego pomyłki (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 kwienia 2013 r., sygn. V ACa 147/13). W tych przypadkach można przypisać mu winę wynikającą z niezachowania staranności wymaganej w odniesieniu do tego zawodu (art. 355 § 2 k.c.). Zachodzi także obiektywna przesłanka błędu w sztuce lekarskiej (niezgodność z aktualnym stanem wiedzy medycznej, doświadczeniem i deontologią).

W praktyce, ocena czy niepowodzenie medyczne jest zwykłym powikłaniem pooperacyjnym czy też następstwem błędu w sztuce lekarskiej następuje w toku postępowania przed sądem, po wytoczeniu powództwa przez pacjenta przeciw lekarzowi, szpitalowi lub ich ubezpieczycielom. Ustalenia odnośnie do tego, że uszczerbek na zdrowiu pacjenta jest następstwem zwykłego powikłania pooperacyjnego objętego ryzykiem medycznym nie mogą budzić żadnych wątpliwości (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 2 października 2014 r., sygn. I ACa 625/14).

zadzwoń teraz

Zadośćuczynienie dla pacjenta

W art. 31 ust. 1 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty nie została wskazana możliwość ubiegania się o zadośćuczynienie. Niemniej nie budzi wątpliwości, że doszło w tym przypadku do naruszenia prawa pacjenta do informacji. Lekarz i lekarz dentysta mają obowiązek udzielania informacji dotyczących:

• stanu zdrowia pacjenta
• rozpoznania
• metodach diagnostycznych i leczniczych

Ponadto, zakres obowiązku informacyjnego obejmuje także następstwa stosowania bądź niestosowania metod diagnostycznych i leczniczych możliwe do przewidzenia w aktualnym stanie wiedzy medycznej oraz wyniki leczenia i rokowania. O prawie pacjenta do informacji jest mowa także w art. 9 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (dalej jako u.p.p.). W art. 4 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wyraźne stwierdził, że pacjent może ubiegać się o zadośćuczynienie, jeżeli jego prawa (w tym prawo do informacji) zostaną naruszone. W świetle art. 4 u.p.p. naruszenie praw pacjenta zostało uznane za naruszenie dóbr osobistych, co wynika z odesłania do art. 448 Kodeksu cywilnego.

Gdzie szukać pomocy?

Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej zawodowego pełnomocnika procesowego skontaktuj się z nami. Dys­ponu­jemy doświadczeniem potrzeb­nym do zrozu­mienia skom­p­likowanych zagad­nień medy­cznych. Mamy wieloletnie doświadczenie w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych za błąd medyczny. Możemy Ci pomóc uzyskać należne Tobie świadczenia. Wystarczy jeden telefon, aby bezpłatnie skonsultować Twoją historię i ocenić jak możemy Ci pomóc. Nie wahaj się, znamy się na tym. Zadzwoń teraz, a nasi specjaliści otoczą Ciebie i Twoją rodzinę opieką.

bezpłatna porada