Prywatny akt oskarżenia w sprawie o przestępstwo spowodowania lekkiego uszczerbku na zdrowiu pacjenta z art. 157 § 2 k.k.
Na wstępie należy przypomnieć, iż wszczęcie sądowej procedury karnej w związku z popełnionym przestępstwem przez lekarza, wymaga wniesienia odpowiedniego aktu oskarżenia. Ze względu na rodzaj przestępstwa akt oskarżenia dzielimy na:
- publiczny akt oskarżenia – wnoszony przez oskarżyciela publicznego – Prokuratora bądź Policję
- subsydiarny akt oskarżenia – wnoszony przez osobę pokrzywdzoną bądź inną osobę uprawioną w sytuacji dwukrotnego umorzenia postępowania przygotowawczego przez organy ścigania
- prywatny akt oskarżenia wnoszone jest przez oskarżyciela prywatnego, w sytuacji popełnienia przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego, czyli w trybie tzw. prywatnoskargowym (np. art. 157 § 2 k.k.- lekki uszczerbek na zdrowiu, art. 216 k.k. – zniewaga, 217 k.k.- naruszenie nietykalności cielesnej)
Biorąc pod uwagę fakt, iż subsydiarny akt oskarżenia oraz prywatny akt oskarżenia wymaga od pokrzywdzonego pewnej aktywności procesowej, to te dwa pisma procesowe wymagają szczególnego objaśnienia. Informacje dotyczące subsydiarnego aktu oskarżenia można uzyskać w artykule: Kiedy pokrzywdzony może złożyć do Sądu subsydiarny akt oskarżenia? W niniejszym artykule zostanie zatem przedstawiona analiza prywatnego aktu oskarżenia.
Wniesienie aktu oskarżenia przez pokrzywdzonego w sprawach o przestępstwa popełnione przez lekarza a ścigane z oskarżenia prywatnego
Wniesienie prywatnego aktu oskarżenia związane jest z przestępstwami z oskarżenia prywatnego, czyli w sprawach, w których w kodeksie karnym jest napisane wyraźnie, iż ściganie odbywa się w drodze oskarżenia prywatnego.
Odmiennie niż w przypadku spraw publiczno skargowych, w sprawach prywatnoskargowych zasadą jest, iż pokrzywdzony prywatny akt oskarżenia wnosi bezpośrednio do Sądu. Z samego założenia ustawodawcy nie występuje tutaj oskarżyciel publiczny. Oznacza to, że pokrzywdzony musi wziąć na siebie ciężar ustalenia tożsamości potencjalnego oskarżonego, zebrania dowodów a następnie ciężar udowodnienia oskarżonemu winy w sądzie. Po rozpoczęciu procedury sądowej, zgodnie z art. 59 k.p.k., pokrzywdzony przed Sądem popiera zatem wniesiony przez siebie prywatny akt oskarżenia i występuje w sprawie jako oskarżyciel prywatny. W wyjątkowych sytuacjach, jeżeli wymaga tego interes społeczny, na podstawie art. 60 k.p.k., akt oskarżenia może wnieść również prokurator lub wstąpić do już toczącego się postępowania. W takich wypadkach oskarżyciel prywatny staje się oskarżycielem posiłkowym.
Przestępstw ściganych w tym trybie jest stosunkowo niewiele i dotyczą one przede wszystkim czynów, wobec których ustawodawca uznał, że ich ściganie nie byłoby wskazane przez państwo. Tryb prywatnoskargowego ścigania przestępstw należy zależy traktować w charakterze wyjątku od reguły. Wśród przestępstw prywatnoskargowych wyróżniamy między innymi:
- umyślne i nieumyślne lekkie uszkodzenie ciała – art. 157 § 2 k.k.
- zniewaga -art. 216 k.k.
- naruszenie nietykalności cielesnej – art. 217 k.k.
Pokrzywdzony przestępstwem, na przykład w sytuacji niezgodnego z prawem uszkodzenia ciała przez lekarza, może wybrać jedną z dwóch równoprawnych dróg postępowania związanych z wniesieniem przez niego oskarżenia.
W pierwszym przypadku może on sporządzić prywatny akt oskarżenia i wnieść go bezpośrednio do Sądu. Należy zaznaczyć, iż sporządzenie prywatnego aktu oskarżenia nie jest objęty przymusem adwokackim (nie musi zostać sporządzony ani podpisany przez adwokata) i w porównaniu do aktu oskarżenia wnoszonego do Sądu przez oskarżyciela publicznego, prywatny akt oskarżenia jest dokumentem uproszczonym i może zawierać mniej sformalizowanych elementów. Niestety wcale nie oznacza to, że jego przygotowanie jest łatwe.
Prywatny akt oskarżenia powinien odpowiadać podstawowym wymogom dla pisma procesowego (oznaczenie wnoszącego, sądu, podpis i data) oraz zawierać oznaczenie osoby oskarżonego, zarzucanego mu czynu oraz wskazania dowodów, na których opiera się oskarżenie. Więcej na temat wymogów formalnych dotyczących prywatnego aktu oskarżenia można znaleźć w artykule: Wymogi formalne prywatnego aktu oskarżenia w sprawie o przestępstwo spowodowania lekkiego uszczerbku na zdrowiu z art. 157 § 2 k.k.
Druga możliwość, jaka stoi przed pokrzywdzonym przestępstwem popełnionym przez lekarza, to złożenie ustnej lub pisemnej skargi na ręce Policji. Wówczas Policja ma obowiązek zabezpieczenia dowodów w razie potrzeby i przekazania skargi do właściwego Sądu.
Jednak istotną cechą postępowania w sprawach z oskarżenia prywatnego jest brak przed postępowaniem sądowym postępowania przygotowawczego (dochodzenia bądź śledztwa). Policja, jak również inne organy, nie mają prawnych możliwości jego prowadzenia. Jedynie na polecenie Sądu, po złożeniu prywatnego aktu oskarżenia bądź skargi za pośrednictwem Policji, Policja dokonuje określonych przez Sąd czynności dowodowych, po czym ich wyniki przekazuje Sądowi.
Jak wynika z powyższej analizy, jest pewien typ przestępstw popełnionych przez lekarzy, których ściganie uwarunkowane jest złożeniem do Sądu przez pokrzywdzonego prywatnego aktu oskarżenia (ewentualnie skargi do organów ścigania). Najczęstszym popełnianym przestępstwem prywatnoskargowym przez lekarzy jest lekkie uszkodzenie ciała, usankcjonowane w art. 157 § 2 k.k. Należy zauważyć, iż konstrukcja aktu oskarżenia nie jest obwarowana szczególnym formalizmem, nie jest wymagane również, by został sporządzony (podpisany) przez profesjonalnego pełnomocnika. Zaznaczyć należy również, iż wniesienie prywatnego aktu oskarżenia nie od razu skutkuje ostatecznymi konsekwencjami, można bowiem go cofnąć, czyli innymi słowy odstąpić od wniesienia oskarżenia.
Gdzie szukać pomocy?
Jeżeli potrzebujesz pomocy prawnej zawodowego pełnomocnika procesowego skontaktuj się z nami. Dysponujemy doświadczeniem potrzebnym do zrozumienia skomplikowanych zagadnień medycznych. Mamy wieloletnie doświadczenie w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, w tym zwłaszcza związanych z błędami medycznymi. Możemy Ci pomóc uzyskać należne Tobie świadczenia. Wystarczy jeden telefon, aby bezpłatnie skonsultować Twoją historię i ocenić jak możemy Ci pomóc. Nie wahaj się, znamy się na tym. Zadzwoń teraz, a nasi specjaliści otoczą Ciebie i Twoją rodzinę opieką.
Wystarczy Twój jeden telefon do nas, aby uzyskać profesjonalną pomoc.
Nie pobieramy z góry żadnych opłat!
Zadzwoń teraz to nie wymaga wysiłku, a może tylko pomóc.
Telefon 722 080 080, lub napisz do nas kontakt@krop.org.pl