Świadoma zgoda pacjenta
Świadoma zgoda pacjenta
Świadoma zgoda pacjenta – każdy lekarz ma obowiązek poinformowania pacjenta o możliwych powikłaniach i negatywnych konsekwencjach danego zabiegu, zwłaszcza jeśli prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest realne i statystycznie duże. Również konieczne jest przedstawienie alternatywnych metod leczenia choroby, nawet jeśli są mniej skuteczne, ale za to mniej inwazyjne. Skutki zaniechania udzielenia takiej informacji mogą być bardzo surowe.
Świadoma zgoda pacjenta to zgoda wyrażona po uzyskaniu przez pacjenta wyczerpującej oraz zrozumiałej informacji. Lekarze często używają niezrozumiałych zwrotów, niekiedy też w języku łacińskim, jak również poświęcają swoim pacjentom niewiele czasu.
Świadoma zgoda pacjenta – masz prawo do pełnej informacji odnośnie wdrożonej metody leczenia
W dniu 16 maja 2004 r. w Klinice Chirurgii Onkologicznej wykonano zabieg amputacji lewej piersi z powodu nowotworu złośliwego u 47-letniej pacjentki. Po przebytej chemioterapii została zakwalifikowana do rekonstrukcji piersi metodą Beckera, polegającą na wszczepieniu protezy – implantu z tworzyw sztucznych.
Lekarz prowadzący uznał, że skoro u pacjentki nie doszło do zaniku mięśnia piersiowego to ta metoda będzie najodpowiedniejsza, ponieważ jest mniej traumatyczna od pozostałych.
4 sierpnia 2005 r. poszkodowana kobieta za namową koleżanki, udała się na wizytę prywatną do kierownika Kliniki Chirurgii Plastycznej. Pacjentce została przedstawiona możliwość wykonania zabiegu rekonstrukcji piersi metodą TRAM. Profesor twierdził, że metoda ta będzie dla pacjentki korzystniejsza. Zaprezentował wyłącznie zalety, nie uprzedzając o możliwych powikłaniach pooperacyjnych, m.in. martwicy tkanek i przepuklinie. Nie poinformował również, że zabieg wykonany tą metodą pozostawia zawsze szeroką bliznę na brzuchu, a w szczególności że ryzyko powikłań jest dość duże. Pacjentka nie otrzymała żadnych pisemnych informacji na temat danej metody, nie przedstawiono jej również przeciwwskazań do zabiegu metodą Beckera.
Rekonstrukcja piersi metodą TRAM nie udała się. Skutkowało to zeszpeceniem piersi i brzucha, a także ogromną traumą. Pacjentka jednoznacznie stwierdziła, że gdyby została należycie poinformowana o możliwych niekorzystnych konsekwencjach zabiegu tą metodą, nie wyraziłaby zgody na jego wykonanie. Kobieta przeżyła rozpacz i załamanie. Jej stan psychiczny był dużo gorszy po nieudanej rekonstrukcji niż po amputacji piersi.
Pacjentka postanowiła skierować pozew przeciwko szpitalowi – domagała się zasądzenia kwoty 80 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Pozwana placówka wniosła o oddalenie powództwa, argumentując, że po wykonaniu głównego zabiegu rekonstrukcji piersi oraz kolejnego zabiegu usunięcia martwicy tkanek powódka z własnej woli przerwała leczenie. Tymczasem wymagało ono kolejnych operacji do prawidłowego zrekonstruowania piersi. Stwierdzono także, że w trakcie zabiegu metodą TRAM nie popełniono żadnego błędu w sztuce medycznej.
Sprawiedliwy wyrok sądu – sąd przeciwny nieetycznym praktykom lekarskim
Sąd Okręgowy uznał za niewiarygodne twierdzenia Profesora, że pacjentka otrzymała broszurę zawierającą niezbędne informacje na temat metody TRAM, w tym opisującą możliwość i rodzaj powikłań pooperacyjnych. Zdaniem sądu, zeznania profesora wskazujące na zanik mięśnia piersiowego u pacjentki nie były wiarygodne, skoro ostatecznie w toku procesu pacjentkę poddano zabiegowi metodą Beckera. Sąd w sposób jednoznaczny stwierdził, iż wyrażając zgodę na rekonstrukcję piersi metodą TRAM, pacjentka nie była świadoma możliwości niepowodzenia tego zabiegu ani też rozmiarów ryzyka.
Sąd I instancji zasądził zgodnie z żądaniem pozwu 80 tys. zł na rzecz poszkodowanej. Pozwany szpital wniósł apelację. Sąd II instancji – podzielając przekonanie Sądu I instancji o winie szpitala i lekarza – zmienił jedynie kwotę zadośćuczynienia, zasądzając 40 tys. zł.
Przekazana pacjentowi informacja powinna zawierać:
- pełne dane o aktualnym stanie zdrowia pacjenta
- rozpoznanie
- metoda leczenia określonej choroby –konieczne jest wskazanie metod alternatywnych (jeśli istnieją) z określeniem ich pozytywnych oraz statystycznie prawdopodobnych negatywnych następstw
- rokowania co do zdrowia pacjenta
Prawo do pełnej informacji, którą powinien otrzymać pacjent, określone jest w obowiązujących Polskę przepisach prawa międzynarodowego oraz krajowego.
Udowodnienie prawidłowego poinformowania pacjenta spoczywa na lekarzu
Każdy lekarz powinien zadbać, aby w dokumentacji medycznej odnotowano, że chory został poinformowany o alternatywnych metodach diagnozowania lub leczenia oraz konsekwencjach ich zastosowania.
Jeśli pacjent, zgadzając się na interwencję medyczną, nie posiada wystarczającej wiedzy o planowanym zabiegu, oznacza to, że jego zgoda jest wadliwa pod względem prawnym.
Dla równowagi należy przytoczyć także orzeczenie Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 20 listopada 1979 r. uznał, że błędem jest również przeinformowanie pacjenta:
„spoczywający na lekarzu obowiązek wyjaśnienia pacjentowi konsekwencji zabiegu operacyjnego ma na celu takie zapoznanie pacjenta ze stanem jego zdrowia i następstwami tego zabiegu, ażeby pacjent podejmował decyzję o wyrażeniu zgody na ten zabieg z pełną świadomością, na co się godzi i czego się może spodziewać. W związku z tym lekarz powinien wyjaśnić pacjentowi cel i rodzaj zabiegu oraz zwykłe jego następstwa, natomiast nie potrzebuje, a często nawet ze względu na samopoczucie i zdrowie pacjenta nie powinien zapoznawać go z nietypowymi następstwami, nie objętymi normalnym ryzykiem podejmowanego zabiegu, które w szczególnych wypadkach powikłań mogą wystąpić. (…) Na ogół każdy pacjent decydujący się na poważną operację chirurgiczną, jaką jest operacja nowotworowa, zdaje sobie sprawę z możliwości wystąpienia nieprzewidzianych i nietypowych powikłań”.
Naruszenie praw pacjenta
Brak świadomej zgody na proponowane leczenie, stanowi naruszenie praw pacjenta.
Czy lekarz należycie poinformował Cię o mogących wystąpić powikłaniach?
Czy zgoda podpisana przez Ciebie przed zabiegiem/operacją była w pełni świadoma i zrozumiała?
Jeżeli doszło do błędu medycznego lub naruszenia praw pacjenta, zgłoś się do Krajowego Rejestru Osób Poszkodowanych. Pomożemy Ci w walce o sprawiedliwość i lepsze jutro. Masz tylko 3 lata na dochodzenie swoich praw. Przeanalizuje Twoją dokumentację medycznąki i zapewnimy Ci bezpłatną konsultację prawną – będziemy wspólnie walczyć o lepszą przyszłość dla Ciebie i Twojej rodziny.
Wystarczy Twój jeden telefon do nas, aby uzyskać profesjonalną pomoc.
Nie pobieramy z góry żadnych opłat!
Zadzwoń teraz to nie wymaga wysiłku, a może tylko pomóc.
Telefon 722 080 080, lub napisz do nas kontakt@krop.org.pl
